Μην ξεκινήσεις ψυχοθεραπεία αν…

Στην θεραπευτική μου πορεία έχω κληθεί να ανταποκριθώ σε μια ποικιλία αιτημάτων από την πλευρά των θεραπευόμενων. Τα αιτήματα αυτά ωστόσο δεν ανταποκρίνονται πάντα σε αυτό που μπορεί η ψυχοθεραπεία να παρέχει. Επειδή όμως έρχονται και επανέρχονται ως προσδοκίες αλλά και ως προαπαιτούμενα μερικές φορές για να ξεκινήσει κάποιος μια τέτοιου είδους συνεργασία, θα ήθελα να αναφερθώ σε αυτά ακριβώς. Στις προσδοκίες με τις οποίες είναι καλό να μην ξεκινάμε την θεραπευτική μας πορεία

Πολλά λέγονται και γράφονται για την ψυχοθεραπεία. Τα οφέλη της, ο τρόπος που μπορεί να αλλάξει τη ζωή σου, τα θέματα που μπορείς να δουλέψεις, η αναγκαιότητα της τα τελευταία χρόνια είναι κάποια μόνο από αυτά. Υπάρχουν όμως και προβληματισμοί: σε τι βάθος χρόνου επιτυγχάνονται οι αλλαγές, πως βρίσκεις τον κατάλληλο θεραπευτή, πόσο χρόνο θα πάρει η ολοκλήρωση της και πολλά άλλα. Πολλοί άνθρωποι την επιλέγουν και την θέτουν ως προτεραιότητα στη ζωή τους. Άλλοι πάλι παλεύουν με την ιδέα να την ξεκινήσουν εδώ και χρόνια. Διστάζουν, προβληματίζονται. Κάποιοι τσαλαβουτάνε σε αυτήν μην τολμώντας να κολυμπήσουν στα πιο βαθιά νερά της. Και σίγουρα αρκετοί την δοκίμασαν και για διάφορους λόγους δεν τους έκανε.

Στην θεραπευτική μου πορεία έχω κληθεί να ανταποκριθώ σε μια ποικιλία αιτημάτων από την πλευρά των θεραπευόμενων. Τα αιτήματα αυτά ωστόσο δεν ανταποκρίνονται πάντα σε αυτό που μπορεί η ψυχοθεραπεία να παρέχει. Επειδή όμως έρχονται και επανέρχονται ως προσδοκίες αλλά και ως προαπαιτούμενα μερικές φορές για να ξεκινήσει κάποιος μια τέτοιου είδους συνεργασία, θα ήθελα να αναφερθώ σε αυτά ακριβώς. Στις προσδοκίες με τις οποίες είναι καλό να μην ξεκινάμε την θεραπευτική μας πορεία

Θέλεις να αλλάξεις τον άλλον και όχι τον εαυτό σου

Μην ξεκινήσεις ψυχοθεραπεία αν θέλεις να αλλάξεις τον άλλον δίπλα σου και όχι τον εαυτό σου. Η πεποίθηση ότι στην ψυχοθεραπεία θα μάθουμε επικοινωνιακά τεχνάσματα και τρόπους να πείσουμε τον άλλον να αλλάξει είναι εσφαλμένη. Ο μοναδικός και απώτερος σκοπός της είναι να αλλάξουμε εμείς τον τρόπο που αντιμετωπίζουμε τον εαυτό μας και κατ’ επέκταση τις καταστάσεις έξω από μας. Η αλλαγή αυτή αποσκοπεί στο να βελτιώσει τη δική μας ψυχική υγεία και τη σχέση μας με τον εαυτό μας, είτε αλλάξει ο άλλος είτε όχι. Αποσκοπεί στο να μας βοηθήσει να παίρνουμε εμείς τις αποφάσεις και την ευθύνη της ζωής μας και να μην εξαρτόμαστε αποκλειστικά από την στάση των γύρω μας. Σε ένα τέτοιο πλαίσιο δικής μας αλλαγής βέβαια δεν είναι απίθανο - αντίθετα είναι αρκετά συνηθισμένο - να αλλάξει με κάποιον τρόπο και ο άλλος δίπλα μας. Αυτό είναι φυσικό καθώς μια αλλαγή δική μας αναπόφευκτα θα επηρεάσει με κάποιον τρόπο και το περιβάλλον μας. Ο πρωταρχικός αποδέκτης ωστόσο της θεραπευτικής διαδικασίας είναι και θα παραμείνει ο εαυτός μας.

Απαιτείς γρήγορες και εύκολες αλλαγές

Μην ξεκινήσεις ψυχοθεραπεία αν απαιτείς γρήγορες και εύκολες αλλαγές. Μια συχνή ερώτηση που δεχόμαστε εμείς οι ψυχοθεραπευτές είναι «Πόσο χρόνο θα μου πάρει να δω βελτίωση;». Συχνά οι άνθρωποι θέλουν να ξέρουν. Αν και κατανοούμε πως ένα κομμάτι αυτής την απορίας αφορά και στην οικονομική δέσμευση που χρειάζεται να κάνουν σε ένα βάθος χρόνου, αρκετά συχνά διακρίνουμε και μια ενδόμυχη προσδοκία να τελειώνει γρήγορα. Το να εξηγήσεις το θεραπευτικό βίωμα δεν είναι πάντα εύκολο. Δεν είναι μια διαδικασία με τυποποιημένα και χρονικά οριοθετημένα στάδια. Η πολυπλοκότητα που ανθρώπινου ψυχισμού μας οδηγεί στο διαμορφώνεται η ψυχοθεραπεία ανάλογα με τον άνθρωπο που έχουμε απέναντι μας. Η αλήθεια είναι πως δεν μπορούμε να εκτιμήσουμε σε τι βάθος χρόνου θα επιτύχει ο κάθε άνθρωπος τις αλλαγές στις οποίες στοχεύει. Μπορούμε να κάνουμε μια γενική στατιστική εκτίμηση η οποία όμως περιγράφει έναν μέσο όρο και σίγουρα όχι ένα συγκεκριμένο άτομο.

Η ψυχοθεραπεία μπορεί σε αρκετές φάσεις της να είναι δύσκολη συναισθηματικά και ψυχικά. Αυτό συμβαίνει γιατί έρχονται στα επιφάνεια όλες οι δυσκολίες, τις οποίες μπορεί μέχρι τώρα να απωθούσαμε. Έτσι, ενώ ερχόμαστε με ένα σχετικά απλό αίτημα, μια σε βάθος συζήτηση μπορεί να φέρει στην επιφάνεια δυσεπίλυτα και χρόνια θέματα που απαιτούν δέσμευση και προσπάθεια προκειμένου να αντιμετωπιστούν.

Θέλεις να σου εγγυηθούν το θεραπευτικό αποτέλεσμα

Μην ξεκινήσεις ψυχοθεραπεία αν θέλεις εγγυήσεις και διαβεβαιώσεις για το θεραπευτικό αποτέλεσμα. Μα είναι δυνατόν; Θα αναρωτηθεί κάποιος. Θα επενδύσω το χρόνο και τα χρήματα μου για ένα αβέβαιο αποτέλεσμα. Δεν είναι ακριβώς έτσι. Στην ψυχοθεραπεία στοχεύουμε σε θετικές αλλαγές. Σε αλλαγές που θα διασφαλίσουν σε ένα βάθος χρόνου μια υγιέστερη σχέση με τον εαυτό μας και με τους ανθρώπους γύρω μας. Το πώς ακριβώς θα αποκρυσταλλωθεί το αποτέλεσμα αυτής της αλλαγής στον κάθε άνθρωπο είναι δύσκολο να προβλεφθεί. Η απομάκρυνση μιας δυσλειτουργίας επιφέρει σίγουρα οφέλη. Η αλλαγή ωστόσο δεν εξαρτάται αποκλειστικά και μόνο από τις δεξιότητες και τη γνώση του θεραπευτή. Ο ίδιος ο θεραπευόμενος είναι ο βασικός μοχλός της αλλαγής. Η δική του ενεργή συμμετοχή, ετοιμότητα, ψυχική δύναμη και διάθεση είναι καθοριστικής σημασίας. Δεν μπορούμε να αλλάξουμε κανέναν που δεν θέλει να αλλάξει αναλαμβάνοντας ο ίδιος την ευθύνη και το κόστος αυτής της αλλαγής. Κατ' επέκταση όταν κάποιος ζητά διαβεβαιώσεις πως η συγκεκριμένη θεραπευτική μέθοδος θα επιφέρει το επιθυμητό αποτέλεσμα πολύ φοβάμαι πως φοβάται ή διστάζει να κάνει εκείνο το βήμα στο άγνωστο που χρειάζεται η ψυχοθεραπεία. Μπαίνει σε αυτήν με καχυποψία και αναμένει να αποδείξει η ψυχοθεραπεία την αξία της, πριν αποφασίσει να την εμπιστευτεί. Το μόνο που καταφέρνει όμως είναι να δυσκολεύει τον εαυτό του αλλά και επαναλαμβάνει τον φαύλο κύκλο του, από τον οποίο στην ουσία όμως επιθυμεί να ξεφύγει.