ΓΝΩΣΤΙΚΗ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΙΚΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ

Τα συναισθήματα ακολουθούν τις σκέψεις σας με την ίδια σιγουριά που τα παπάκια ακολουθούν την μητέρα τους. Αλλά το γεγονός ότι τα παπάκια ακολουθούν πιστά δεν αποδεικνύει ότι η μητέρα ξέρει που πηγαίνει.’’

David D. Burns “Feeling Good”, 1980 Ψυχίατρος, Γνωστικός Θεραπευτής

Τι είναι η Γνωστική Συμπεριφορική Θεραπεία (ΓΣΘ)

Η Γνωστική Συμπεριφορική Θεραπεία (Cognitive Behavioral Therapy) είναι μια ψυχοθεραπευτική προσέγγιση, που βασίζεται στην παραδοχή ότι συχνά τα προβλήματα μας προέρχονται, όχι από τις αντικειμενικές καταστάσεις γύρω μας, αλλά από τον τρόπο που εμείς τις κατανοούμε, τις ερμηνεύουμε και στην συνέχεια αντιδρούμε απέναντι σε αυτές. Σύμφωνα με τη Γνωστική Συμπεριφορική Θεωρία οι σκέψεις μας είναι αυτές που επηρεάζουν την συναισθηματική μας κατάσταση και μας οδηγούν σε συγκεκριμένες συμπεριφορές. Στη βάση των περισσοτέρων ψυχολογικών διαταραχών θα συναντήσουμε δυσλειτουργικές σκέψεις και παράλογες πεποιθήσεις τις οποίες τα άτομα δέχονται άκριτα και αναντίρρητα θεωρώντας τες απόλυτες αλήθειες που δεν σηκώνουν αμφισβήτηση.

Οι 10 αρχές της Γνωστικής Θεραπείας

1. Βασίζεται στο διαρκώς εξελισσόμενο τρόπο κατανόησης του θεραπευόμενου και των προβλημάτων του με γνωστικούς όρους
2. Απαιτεί μια σταθερή θεραπευτική συμμαχία
3. Δίνει έμφαση στην συνεργασία και την ενεργό συμμετοχή
4. Είναι προσανατολισμένη σε στόχους και επικεντρωμένη σε προβλήματα
5. Δίνει αρχικά έμφαση στο παρόν
6. Έχει και εκπαιδευτικό χαρακτήρα καθώς επιδιώκει να διδάξει στον θεραπευόμενο πώς να γίνει ο θεραπευτής του εαυτού του
7. Είναι χρονικά περιορισμένη
8. Έχει δομημένες θεραπευτικές συνεδρίες
9. Διδάσκει στους θεραπευόμενους να αναγνωρίζουν, να αξιολογούν και να απαντούν στις δυσλειτουργικές σκέψεις και πεποιθήσεις τους
10. Χρησιμοποιεί μια ποικιλία τεχνικών για να αλλάξει τον τρόπο σκέψης, τη διάθεση και την συμπεριφορά

    (Judith, S. Beck, «Εισαγωγή στην Γνωστική Θεραπεία»,
    Εκδόσεις Πατάκη, 2000)

Που αποσκοπεί

Στόχος της ΓΣΘ είναι η αντικατάσταση των δυσλειτουργικών αυτών πεποιθήσεων με σκέψεις και ερμηνείες που αφενός αγγίζουν σε μεγαλύτερο βαθμό την πραγματικότητα αφετέρου επιτρέπουν στο άτομο μεγαλύτερο βαθμό αυτενέργειας, ανοίγοντας του επιλογές που δεν είχε πριν φανταστεί. Επίσης, ενθαρρύνει το άτομο, εντός του υποστηρικτικού θεραπευτικού πλαισίου, να υιοθετήσει νέες συμπεριφορές προκειμένου να δοκιμάσει στην πράξη την εγκυρότητα των πεποιθήσεων του. Ως αποτέλεσμα η αλλαγή επέρχεται μεν ως γνωστική διαδικασία, αλλά επισφραγίζεται και με την εκμάθηση νέων τροπών συμπεριφοράς και αλληλεπίδρασης με το περιβάλλον.

Αλλάζοντας τον τρόπο που σκεφτόμαστε -για τον εαυτό μας και τους γύρω μας- μπορούμε να βελτιώσουμε σημαντικά την ψυχική μας διάθεση, την αυτοεκτίμηση μας αλλά και τις διαπροσωπικές μας σχέσεις. Το ελπιδοφόρο μήνυμα της ΓΣΘ είναι ότι μπορούμε, αλλάζοντας τον τρόπο που σκεφτόμαστε για τον εαυτό μας, να αλλάξουμε τελικά τον εαυτό μας.

Η Γνωστική Συμπεριφορική Θεραπεία έχει αποδειχθεί ιδιαίτερα αποτελεσματική για αγχώδεις διαταραχές (διαταραχή πανικού, κοινωνική φοβία) και διαταραχές της διάθεσης, διαταραχές πρόσληψης τροφής και των προβλημάτων σε ζευγάρια.